సుమతీ శతకం

చిన్నప్పుడు పద్యాలు బాగా చెప్పేదాన్ని,బళ్ళో చేరక ముందునుంచే,అమ్మ పద్యాలు నేర్పించడం నాకు బాగా గుర్తు ...ఇప్పుడు ఆ రోజులు తల్చుకుంటే మన తర్వాత తరం వాళ్ళు చాలా మిస్సవ్వబోతున్నారనిపిస్తుంది, కొన్ని పద్యాలు గుర్తు చేసుకుందామా,...పద్యాలు మాత్రమేకాదు అప్పటి జ్ఞాపకాలు కూడా తప్పకుండా గుర్తొస్తాయి.

****************************************

ఎప్పటి కెయ్యది ప్రస్తుత
మప్పటి కా మాటలాడి యన్యుల మనముల్
నొప్పించక తానొవ్వక
తప్పించుకు తిరుగు వాడు ధన్యుడు సుమతీ !

****************************************

పుత్రోత్సాహము తండ్రికి
బుత్రుఁడు జన్మించినపుడే పుట్టదు జను లా
పుత్రునిఁ గనుఁగొని పొగడఁగఁ
బుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందు ర సుమతీ !

****************************************

సరసము విరసము కొఱకే
పరిపూర్ణ సుఖంబులధిక బాధల కొఱకే
పెరుఁగుట విరుఁగుట కొఱకే
ధర తగ్గుట హెచ్చుట కొఱకె తథ్యము సుమతీ !

****************************************

ఎప్పుడు సంపద కలిగిన
నప్పుడె బంధువులు వత్తురది యెట్లన్నన్
దెప్పలుగ జెఱువు నిండినఁ
గప్పలు పదివేలు చేరుఁగదరా సుమతీ !

***************************************

ఎప్పుడుఁ దప్పులు వెదకెడు
నప్పురుషునిఁ గొల్వకూడదది యెట్లన్నన్
సర్పంబు పడగ నీడను
గప్ప వసించిన విధంబు గదరా సుమతీ

***************************************

అక్కరకు రాని చుట్టము
మ్రొక్కిన వరమీని మోహరమునఁ దా
నెక్కినఁ బాలుని గుఱ్ఱము
గ్రక్కున విడువంగ వలయుఁ గదరా సుమతీ !

***************************************

కనకపు సింహాసనమున
శునకముఁ గూర్చుండబెట్టీ శుభ లగ్నమునం
దొనరగఁ బట్టము గట్టిన
వెనుకటి గుణమేల మాను వినరా సుమతీ !

***************************************

కూరిమి గల దినములలో
నేరములెన్నఁడు గలుగనేరవు
మఱియా కూరిమి విరసంబైనను
నేరములే తోఁచుచుండు నిక్కము సుమతీ !

***************************************

చీమలు పెట్టిన పుట్టలు
పాముల కిరవైనయట్లు పామరుడు దగన్,
హేమంబుఁ గూడబెట్టిన
భూమీశుల పాలఁ జేరు భువిలో సుమతీ !

***************************************

లావుగలవానికంటెను
భావింపఁగ నీతిపరుఁడు బలవంతుఁడు
గ్రావంబంత గజంబును
మావటివాఁడెక్కినట్లు మహిలో సుమతీ !

***************************************

వినఁదగునెవ్వరు సెప్పిన
వినినంతనె వేగపడక వివరింపఁదగున్
కనికల్ల నిజముఁ తెలిసిన
మనుజుఁడెపో నీతిపరుఁడు మహిలో సుమతీ !

***************************************